W listopadzie 2016 r. zakończono działania w ramach projektu pn. „Food Tourism – Utworzenie żywego „Szlak Smaku Doliny Raby” – nowoczesna i innowacyjna forma promocji kulinariów, produktów lokalnych i tradycyjnych. ” W ramach projektu umiejscowiono cztery tablice informacyjno – promocyjne szlaku w miejscowościach Stary Wiśnicz, Trzciana, Cichawka, Gdów. Na tablicach przedstawiono produkty i potrawy lokalne oraz miejsca związane z historią i kulturą wyżywienia. Powstała strona internetowa szlaku www.szlakkulinarny.pl
Zadanie ma na celu promocję lokalnego dziedzictwa kulturowego i historycznego w tym produktów i usług lokalnych oraz miejsc związanych z historią i kulturą wyżywienia na obszarze działania LGD „Dolina Raby”. Efektem działania będzie podniesienie konkurencyjności oferty turystycznej Małopolski, zwiększenie zainteresowania mieszkańców i turystów historią i dziedzictwem kutrowym regionu ze szczególnym uwzględnieniem kulinariów oraz podniesienie dochodowości lokalnych producentów żywności tradycyjnej i ekologicznej. Działania będą obejmować oznaczenie w terenie miejsc związanych z kulinariami oraz produktami lokalnymi i tradycyjnymi poprzez postawienie tablic informacyjnych, udostępnienie Muzeum Książki Kucharskiej i Kulinarnej im. Stanisława Czernieckiego, stworzenie strony internetowej. Żywy szlak oznacza, że na szlaku w miarę możliwości będą odbywać się cykliczne imprezy kulinarne np. Festiwal Rosołu, a w Muzeum Książki Kucharskiej i Kulinarnej i Kuchni Spotkań warsztaty kulinarne oraz spotkania z autorami książek kulinarnych. Szlak będzie przedsięwzięciem wokół, którego w naszym założeniu, będę pojawiać się inne inicjatywy związane z kulinariami i produktami lokalnymi.
Obszar LGD „Dolina Raby” posiada historycznie udokumentowane tradycje związane z kulinariami, czego dowodem jest najstarsza polska książka kucharska „Compendium Ferculorum – Albo Zebranie Potraw” z 1682 r. która została napisana przez kuchmistrza Stanisława Czernieckiego rezydującego na zamku Kmitów i Lubomirskich w Nowym Wiśniczu. Książka ta jest dziełem o znaczeniu narodowym, która otwiera serię publikacji staropolskich zbiorów przepisów kulinarnych. Autor książki uważał, że kuchmistrz to twórca i artysta, który dzięki swej wiedzy, umiejętnością i talentowi tworzy prawdziwe dzieła sztuki. Tworzywem tej sztuki jest smak, który nadaje tworom kuchmistrza niepowtarzalny, autorski charakter. Książka ta, to również fascynujące historie o naszych przodkach. Dzieło to stało się podwaliną do rozwoju w mikroregionie tradycyjnej kuchni i produktów lokalnych bazujących na staropolskich recepturach. Dzisiaj na obszarze Doliny Raby funkcjonuje wiele miejsc, imprez i organizacji związanych z kulinariami oraz producenci żywności tradycyjnej. Ten potencjał nie jest wystarczająco wykorzystany. Mieszkańcom brakuje wiedzy nt. dziedzictwa kulinarnego regionu, producentom żywności tradycyjnej profesjonalnej promocji. Młodzi ludzie migrują do dużych miast w celu poszukiwania pracy, a ruch turystyczny na obszarze jest ciągle niezadowalający m.in. z powodu braku atrakcyjnej oferty. Problemy te zauważamy podczas licznych spotkań z mieszkańcami, które odbywają się w ramach działalności stowarzyszenia. Brak działań w tym obszarze w dłuższej perspektywie będzie powodował stopniowy zanik tożsamości kulturowej mieszkańców, brak dostatecznej świadomości, szybki i konsumpcyjny tryb życia doprowadzi do marginalizacji produktów lokalnych i tradycyjnych i w konsekwencji upadku producentów, a brak atrakcyjnych ofert turystycznych do odpływu turystów w inne atrakcyjniejsze regiony. Jako organizacja działająca na obszarach wiejskich widzimy ogromną szansę dla zaproponowanej przez nas inicjatywy, ponieważ w ostatnim czasie w Polsce został zapoczątkowany trend świadomość konsumenckiej.
Tekst: Marlena Ruśkowska
